Osasun Ministerioaren arabera, 2024an azaleko minbiziaren 20.000 kasu baino gehiago diagnostikatu ziren Espainian, horien artean 7.900 melanoma inguru, 100.000 biztanleko 15 kasuko intzidentziarekin eta azken lau urteetan %40ko goranzko joerarekin.

Bihar, ekainak 13, ostirala, Azaleko Minbiziaren Nazioarteko Eguna dela eta, Ángela Estenaga, Policlínica Gipuzkoako dermatologoak, eguzkitik babestearen eta larruazaleko aldaketak zaintzearen garrantzia gogorarazi du. “Tumore horietako asko saihestu daitezke fotobabeseko ohitura onekin eta automiaketa erregular batekin”, azpimarratu du.

2024an azaleko minbiziaren 20.000 kasu baino gehiago diagnostikatu ziren Espainian, horien artean 7.900 melanoma inguru, 100.000 biztanleko 15 kasuko intzidentziarekin eta azken lau urteetan %40ko goranzko joerarekin. Zorionez, detekzio goiztiarrari esker, bost urtera biziraupena %85etik gorakoa da, Osasun Ministerioaren 2025eko datuen arabera.

“Kartzinoma basozelularra gizakietan ohikoena den tumore gaiztoa da. Larruazaleko minbizi gehienek heriotza-tasa txikia duten arren, ez diegu garrantzirik kendu behar, bizi-kalitatean eragin nabarmena izan baitezakete eta asko ohitura egokiekin saihestu baitaitezke”, nabarmendu du espezialistak.

Azaleko minbizi mota desberdinak daude, baina bi talde handitan banatzen dira: melanoma eta melanomarik eza. “Melanoma da kezkagarriena, oldarkorra delako eta gazteei eragin diezaiekeelako. Kartzinoma basozelularrak eta espinozelularrak, aldiz, askoz ohikoagoak dira, eta urteetan zehar pilatutako eguzki-esposizioarekin oso lotuta daude”, azaldu du Ángela Estenagak.

Eguzki-esposizio kronikoa eta eguzki-erredurak dira, batez ere haurtzaroan, arrisku-faktore garrantzitsuenak eta, aldi berean, saihesgarrienak. “Barneratu behar dugu larruazal batzuk ezin direla modu osasungarrian beltzaran jarri. Belzteko erre egin behar bazara, hobe autobrontzeatzaileak erabiltzea”, gomendatzen du dermatologoak. 

Uda iristearekin batera, Estenagak gogorarazi du “FPS50 krema emateaz gain, funtsezkoa dela bi ordutik behin berriro aplikatzea, batez ere eskuoihalarekin bainatzen edo lehortzen bagara. Halaber, egunaren erdiko orduetan esposizio zuzena saihestu behar da, eta txapela, kamiseta eta eguzkitako betaurrekoak erabili”.

Azaleko minbiziaren aurka borrokatzeko funtsezko beste tresna bat automiaketa da. “Dauzkagun orin eta orbanak zaindu behar ditugu, eta dermatologoarengana jo tamaina, forma edo kolorea aldatzen badira, edo zauriren bat bi asteren ostean orbaintzen ez bada. Azaleko minbiziak ez du minik ematen, beraz, minak ez du irizpide bat izan behar”, gehitu du.

Azaleko minbiziaren detekzio goiztiarrari dagokionez, dermatologoak azaldu duenez, “Denentzat errazena eta irisgarriena da sakelakoarekin aldizkako argazkiak egitea eta sei edo zortzi hilean behin alderatzea”, gomendatzen du.

Amaitzeko, Ángela Estenagak mezu argia bota du: “Azala gorputzeko organorik handiena da, eta babestu egin behar dugu. Beltzarana ez da osasunaren seinale, eguzki-kaltearen seinale baizik. Zaintzea gaixotasun larriei aurrea hartzea ere bada”.