Ana Martínez Buil, Policlínica Gipuzkoako dermatologoak orbain lodiak edo hipertrofikoak zer diren azaltzen du eta tratatzeko zer aukera dauden ere.

Kirurgia, erredura edo ustekabeko zauri baten ondoren, gorputzak larruazala birsortzeko prozesu natural bati ekiten dio. Kasu gehienetan, prozesu hori orbain lau batekin amaitzen da. Hala ere, beste batzuetan, larruazala modu anomalean orbaintzen da, eta orbain lodiak eragiten ditu, pazientearen bizi-kalitatean eta autoestimuan eragina izan dezaketenak. Ana Martínez Buil, Policlínica Gipuzkoako dermatologoak zergatik gertatzen diren kasu horiek, nola prebenitu eta zer aukera dauden tratatzeko azaldu digu.

Orbain horiek izen berezia dute: orbain hipertrofikoak eta keloideak. Orbaintze anomaloak dira biak, eta ehun konjuntibo gehiegi sortzearen ondorioz, orbain ohi baino agerikoagoak sortzen dira. Dermatologoak azaltzen duenez, “bien arteko desberdintasun nagusia da orbain hipertrofikoa jatorrizko zauriaren mugen barruan mantentzen dela, eta keloideak, berriz, gainditu egiten dituela eta hasieran kaltetutako eremutik harago hedatzen dela”.

Sociedad Española de Heridas-en (SEHER) arabera, zaurien %5 eta %15 artean orbaintze lodirantz eboluzionatu dezakete, orbain hipertrofiko edo keloide gisa. Orbain horiek ebakuntza kirurgikoen, piercingen, traumatismoen edo aknearen ondoren ager daitezke, eta batzuetan mina, azkura, edo mina sortzen dute.

Zergatik garatzen dituzte pertsona batzuek horrelako orbainak?

“Hainbat faktorek eragiten dute orbain hipertrofikoen edo keloideen agerpenean”, dio Ana Martínez Builek. Faktore genetikoa da garrantzitsuenetako bat: “Pertsona batzuek, familia-aurrekariengatik edo larruazal motagatik, orbaintze mota hori garatzeko joera dute”.

Genetikaz gain, zauriaren kokapenak ere badu eragina. “Bularrezurra, sorbaldak edo belarriko gingila bezalako eremuek orbain mota horiek garatzeko joera handiagoa dute, jasaten duten tentsioagatik edo larruazal motagatik”. Adina ere kontuan hartu beharreko faktorea da, “gazteek lodiago orbaintzeko joera baitute, eta, prebenitu ezin bada ere, ahalik eta azkarren tratatzea gomendatzen da”

Prebentzioa: nola saihestu orbain lodien sortzea?

Orbain hipertrofikoak edo keloideak agertzea saihesteko, lehen urratsa zauria ondo zaintzea da. “Funtsezkoa da espezialistaren jarraibideei jarraitzea, sendaketak behar bezala egitea eta eragindako eremua ez behartzea edo ez luzatzea. Keinu txikiek, hala nola pisua altxatzeak edo operatu berri den eremuarekin indarra egiteak, orbaintze-prozesua alda dezakete”, adierazten du dermatologoak.

Gainera, arrisku-eremuetan aurrekariak edo zauriak dituzten pazienteetan, prebentzio-tratamenduak aplika daitezke kontsulta medikoan: “Argi-iturriak ditugu, hala nola pultsatutako argi bizia edo zatikako laserra, orbaintze-prozesua modulatzen laguntzen dutenak, baita ageriko zeinuak agertu aurretik ere”.

Osatuta dauden orbainentzako tratamenduak

Orbain hipertrofikoak edo keloideak sortu ondoren, tratatu egin daitezke, bai sintomak hobetzeko, bai estetika hobetzeko. Martínez Buil doktorearen arabera, “kontsultan ohikoena botikak zuzenean orbainean infiltratzea egitea da. Infiltrazio horiek ehunaren gehiegizko eraketa geldiarazten laguntzen dute, eta orbaina lautu, ehundura hobetu eta sintomatologia gutxitzea lortzen dute”.

Tratamendu horiei laser teknologiarekin edo pultsatutako argiarekin egindako saioak gehi dakizkieke, emaitza estetikoak indartzeko. Kasu larriagoetan, orbainak ondoez handia eragiten duenean edo oso handia denean, kirurgiara jo daiteke orbain hori kentzeko eta orbain berria prebentzioz tratatzeko.

Saihestu beharreko akats arruntak

Orbain horien jatorrian beti ez badaude ere, badira orbaintze-prozesua okertu dezaketen akats batzuk. “Askotan, pazienteak ez dira konturatzen eguneroko jarduerek, hala nola poltsa astunak kargatzeak edo kirola goizegi egiteak, eragin zuzena izan dezaketela zauri baten bilakaeran”, ohartarazten du doktoreak. Horregatik, jarraipen medikoaz gain, garrantzitsua da kontuan izatea orbaintzea prozesu delikatua dela, eta denbora eta arreta behar dituela, zauria itxita dagoenean ere.

Noiz jo dermatologoarengana?

Martínez Buil doktoreak gomendatzen du aurrejoera genetikoa dagoenean edo zauriak arrisku-eremuetan direnean kontsultara joatea orbain anomaloa agertu aurretik. “Kasu horietan, prebentzio-tratamendu bat has dezakegu hasiera-hasieratik, eta, horrela, keloidea edo orbain hipertrofikoaren sortzea saihestu”, adierazten du.

“Orbainak azkura sortzen badu, gogorra dela nabaritzen bada edo normala baino gehiago hazten ari dela ikusten bada, garrantzitsua da lehenbailehen dermatologoarengana jotzea tratamendu-aukerak baloratzeko”, ondorioztatzen du dermatologoak.