Bihotzeko operazio konplexu bat metraila ateratzeko
Pazientea, 38 urteko gizon siriarra, Siriako gerran zauritu zuten 2012an, eta 2023ko otsailean iritsi zen Donostiara errefuxiatu gisa, jaiotzetiko kardiopatiaren diagnostiko zalantzagarri batekin.
BIHOTZ-KIRURGIA
1987an Policínica Gipuzkoako Kirurgia Kardiobaskularreko Zerbitzua sortu zenetik, gaixoen profila eraldatuz joan da. «Ebakuntza egiten diegun gaixoak geroz eta zaharragoak dira -azaldu digu zerbitzuaren buru eta fundatzaile Ignacio Gallo kirurgialari kardiobaskularrak-. Izan ere, teknika hermodinamikoetan aurrerapauso handiak eman dira eta horrek patologia asko berehala eta modu ez oso inbaditzailean tratatu ahal izatea ekarri du. Hala ere, gaixoen batez besteko adina areagotu den heinean, gaixooi ebakuntza egin behar zaie noizbait eta, beraz, gaur egun ohikoa da hainbat stent dituzten gaixoei ebakuntza egitea. Horrek aldaketa handia ekarri du gaixoen profilean duela hogeita hamar urteko gaixoenekin alderatuta».
Halaber, Ignacio Gallok aitortu du gaixoen genero-profila ere aldatu dela. «80ko hamarkada amaierarekin alderatuz, emakume gehiagori egiten diegu ebakuntza gaur egun, biztanleriaren bizi-itxaropena luzatu delako -arrazoitu du-. Emakumeak luzeago bizi dira eta menopausiara bitarte babesten dituen babes hormonalaren abantaila galtzen dute. Ondorioz, adin horretatik aurrera gizonek bezainbesteko arrisku kardiobaskularra dute. Horregatik, bihotz-kirurgia izan duten emakumeen eta gizonen ehunekoa parekatuz joan da azken hamarkadetan». Ignacio Galloren hitzetan, «osasun kardiobaskularrari dagokionez, negatiboki eragiten duten arrisku-faktoreak zuzentzen saiatzea da garrantzitsuena».
Berea bezalako bihotz-kirurgiako zerbitzua besteengandik zer baliok bereizten duten galdetu diogunean, apaltasunez erantzun digu: «esan dezakegu gure zerbitzuan adi egoten saiatzen garela, emaitza kirurgikoak eta gaixoaren bizi-kalitatea hobe dezaketen berrikuntza txertatu ahal izateko».
KIRURGIA-MUGARRIAK
Ignacio Gallok Policlínica Gipuzkoan zuzentzen duen bihotz-kirurgiako zerbitzua aitzindaria da ebakuntza-gelan puntako teknologiak erabiltzen eta horrek hainbatetan erreferente bihurtu du nazioartean. Ignacio Gallok gaztetatik bihotz-kirurgiaren ikerkuntzan egin dituen ekarpenak ditu bereizgarri. Bi protesi balbular mota patentatu ditu nazioartean eta bihotz-kirurgiako protesietarako material biologikoak garatzearen inguruan egin zuen doktore tesia. New Yorken (AEB) ikastekoFullbrigt beka lortu zuen lehen medikua izan zen Estatuan eta bertan sortu zitzaion ikerkuntzarako grina, Albert Einstein Ospitaleko (NY.AEB) Kirurgia Kardiobaskularreko zuzendari R. Frater doktorearen eskutik.
Orduztik, Policlínica Gipuzkoako kirurgia kardiobaskularreko zerbitzua aitzindari izan da gorputzetik kanpo zirkulatzen duen odolaren eragin negatiboa arintzeko substantzia bioaktiboak erabiltzen. Egiten dituen ebakuntzetan ez da ia odol-transfusiorik behar izaten eta, horregatik, Jeovaren lekuko diren gaixo asko joaten zaizkio zerbitzura.
Berriki, lehenengo zerbitzua izan zen Europan esternotomiaren orbainean hazkuntza-faktoreetan aberatsa den plasma (Plasma Riche in Growth Factors-PRGF) erabiltzen. Hori aurrerapauso handia izan da frogatzeko Políclinica Gipuzkoan bihotzeko ebakuntza izan duten gaixoen esternoiko zauria azkarrago orbaintzen dela eta infekzio eta min gutxiago eragiten dituela. Ondorioz, erreferente bihurtu da esternoiko zaurian PRGF erabiltzeari dagokionez. Gaurdaino 10.000 gaixo baino gehiagok atera diote onura aurrerapauso horri.
Gainera, zerbitzua aitzindaria da ebakuntza egin eta berehala bihotz-erreabilitazioa ezartzen eta gaixoak ebakuntza ondorengo lehenengo orduetan hasten dute errehabilitazioa ZIUn (Zainketa Intentsiboen Unitatea). Izan ere, Ignacio Gallo bihotz-kirurgialariaren arabera, «funtsezkoa da gaixoa berehala mobilizatzea, arnas-jariaketak pilatu ez daitezen, gaixoa hobeto sentituko baita eta azkarrago sendatuko. Gaixoa ahalik eta azkarren mobilizatu dadin saiatu behar dugu, ohea ez baita sendatzeko lagun ona».
Policlínica Gipuzkoako Kirurgia Kardiobaskularreko zerbitzuak lankidetza estuan dihardu Euskal Osasun Zerbitzuarekin eta harekin hitzartutako zerbitzu bat da 1988tik, lurraldeko kirurgia kardiobaskularreko erreferentziazko zentro gisa. Bere emaitzak EuroScore-n (European System for Cardiac Operative Risk Evaluation) argitaratzen ditu. Bertan, gaixo batek dituen arrisku-faktore guztiak erregistratzen dira adinaren, sexuaren eta gaixotasunen arabera, ebakuntza kardiobaskularra jasateko zer-nolako arriskuak dituen balioesteko. EuroScorek Europako 120 ospitalek baino gehiagok bidalitako 20.000 gaixo ingururen emaitzak balioesten ditu urtero.
Sigue leyendo en nuestra Unidad del Corazón.
Lotutako albisteak
Azken urtean Gipuzkoan bihotza irekita operatu direnen % 46 hipertentsiboak dira
Pasadan urtean 400 gipuzkoar bihotza irekita operatu zituzten Policlínica Gipuzkoan, bihotz-kirurgia egiten duen zentro bakarra lurralde honetan, eta ia erdiak hipertentsiboak ziren. Hipertentsiboen tasa % 70,8koa da 70 eta 79 urte bitartean operatutako gaixoei erreparatzen badiegu.
Kirurgia baskular seguruagoa eta eraginkorragoa
Gaixotasun kardiobaskularrak dira heriotzaren lehenengo kausa gure herrialdean. Eta hiru heriotzatik bat eragiten dute. Dena dela, hilkortasun-tasa txikiagoa daukan erkidegoetako bat da Euskadi. Espainiako Kardiologia Elkarteak gogoratu du gaixotasunen % 80 prebenitzea posible dela arrisku kardiobaskularraren faktoreak kontrolatzen badira. Kirurgia baskularreko teknika berriekin kardiopatiak dauzkaten gaixoen bizi-kalitatea eta -iraupena hobetzea lortu dute.
“Egunetik egunera, bihotz-kirurgian aurrerapen berriak sortzen dira”
Joan den ekainaren 12an, ehun gipuzkoar inguru gerturatu ziren Gipuzkoako Poliklinikak Donostian antolatutako “Gaixo Kardiologikoa: Nola hobetu bere bizi-kalitate ebakuntzaren ondoren?” gaia zuen OSASUNAREN GELARA
Konferentzia Bihotz Bizi-Corazón Vivo Elkarteak antolatutako 2013 Bihotzaren Astearen barruan egin zen. Hitzaldia Alberto Sáenz bihotz-hodietako kirurgialariak eta Sonia Roussel doktoreak, biak Gipuzkoako Poliklinikako Bihotz Kirurgiako Zerbitzukoak, eman zuten.
Alberto Sáenz bihotzeko kirurgialariak bere azalpenari hasiera eman zion bihotz-hodietako kirurgiak duen garrantzia gogoratuz; izan ere, bihotzeko patologia, munduan, eritasunak sortutako lehenengo heriotza-arrazoia delako. Sáenz doktoreak bihotzeko bi ebakuntza ohikoenak azaldu zituen: birbaskularizazio koronarioa eta balbula mitralaren kirurgia.
“Hemodinamika eta bihotz-kirurgia espezialitatea oso gaztea da, nahiz eta azkeneko 60 urteetan garapena sinestezina egon den”, -zioen Saénz doktoreak-, egunetik egunera aurrerapen berriak sortzen ari dira“.
Sáenz doktoreak azaltzen zuen bezala, eman den aurrerapen garrantzitsuenetariko bat balbula perkutaneoa izan da, eta horretan Gipuzkoako Poliklinika aitzindaria da. Hala ere, egiten diren bihotz-kirurgia gehienak esternoktomia ertain bidez egiten dira. “Hori dela eta, esperimentu-ikerketak eta horien emaitzak aztertu ondoren, Poliklinikako bihotz-kirurgiako zerbitzuak hazkunde-faktoreak erabiltzen hasi da, gaixo beraren odola esternoian erabiliz. Metodo horrekin, ebakuntza ondoko ondoezak murriztu direla eta arazo txiki gutxiago dagoela ikusi da. Egun, 2008ko azarotik, 2.000 gaixo baino gehiago aztertu dira”, azaldu zuen bihotz-kirurgialariak.
Saénz doktorearen hitzaldiaren ondoren, Roussel doktoreak bihotzeko ebakuntza izandako gaixoei zuzendutako teleasistentziako sistema azaldu zuen. Sistema hori sareko Programa bat da, gaixoak, ospitaletik joan ostean, distantzian kontrolatzeko aukera eskaintzen duena. Sistema sortu zen gaixoak ebakuntza eta gero sentitzen zuen segurtasun ezagatik, batez ere, hurrengo kontsultara arte zegoen “denbora-tartearengatik”. Horregatik, sistema hori garatu zen: gaixoari pen drive bat ematen zaio eta web orri baten bidez, gaixoaren konstante biomedikoen eguneko jarraipen bat egiten da, ospitaletik irten eta hurrengo bi asteetan zehar.
Sistema hainbat parametro zein konstante sartzean datza: tentsioa, tenperatura, pisua, bihotz-frekuentzia, arteria-tentsioa eta errehabilitazioari, bihotzekoari zein arnasketakoari, dagokion informazioa.
“Denbora errealean dena zuzen dagoen ikusten dugu, eta gaixoaren konstanteetan aldaketaren bat badago gaixoari deitzen zaion”, azpimarratzen zuen Roussel doktoreak. 2012ko irailetik, 2013ko ekainera, 150 gaixoek erabili dute aipatutako sistema.
Hitzaldia amaitzerakoan, galdera-txanda iritsi. Horretan, eskerrak eman zizkieten doktoreei, kasuak azaldu ziren, zalantzak planteatu ziren, eta txostengileek horiei erantzun zieten.
Policlinicak aitzindaria den bihotzeko teknika bat aplikatu du
Pazientea 85 urteko emakume nafarra da eta balbula aortiko bat txertatu diote “mitral posizioan” inbasio urriko kirurgia erabiliz.
Pazienteak, balbulopatia mitral batek eraginda, aurrez txertatua zuen protesi mitralaren gutxiegitasun zorrotza zuen.
Policlinicako taldea azaletik barna balbulak txertatzeko teknika horietan trebetasun eta esperientzia gehien dutenen artean kokatzen da Espainian. Hala, disfuntzioa zuen protesi mitralaren barnean balbula aortikoa txertatu zitzaion inbasio urriko kirurgia-teknika bat aplikatuz (ezkerreko minitorakotomia batekin bihotzera iristea lortu zen, ezkerreko bentrikuluaren puntatik –apex-).
